ورود و خروج موقت
ورود موقت کالا
واردات به کشورها به دو صورت انجام می گیرد. واردات قطعی که در آن همه هزینه ها پرداخت و کالا برای همیشه وارد کشور مصرف کننده می شود. روش دیگر واردات به کشورها، ورود موقت کالا برای مدت زمان معین است که در این متن تعریف ورود موقت کالا و شرایط و ضوابط آن را مطالعه خواهید کرد.
ورود موقت کالا چیست؟
برخی از کالاها بدون پرداخت هزینه و مالیات به طور موقت به کشورها وارد می شوند. چنین کالاهایی باید برای یک هدف خاص وارد شوند و برای یک دوره خاص و برای تغییر مجدد مورد استفاده قرار گیرند که به عنوان واردات موقت نامیده می شوند. به عبارت دیگر واردات موقت، روش گمرکی است که به موجب آن یک وارد کننده کالاهای خاصی را برای مدت زمان محدود و برای یک هدف خاص وارد کشور می کند و پس از اتمام مدت زمان مشخص شده کالاها دوباره به کشور تامین کننده صادر می شود.
این بهترین عمل بین المللی است که نیاز به تضمین مالی برای اخذ اجازه ورود موقت دارد. در این رابطه، یکی از مهمترین سیستم های پذیرفته شده بین المللی برای اجازه ورود موقت کالا، گواهینامه ATA است. این گواهی متکی به یک زنجیره بین المللی از سازمان های تضمین کننده(انجمن تایید شده توسط مقامات گمرکی) است که امنیت هر هزینه و مالیاتی را هنگام واردات موقت به طور مناسب در دوره زمانی مشخص شده که قرار است عودت داده شود، تامین می کند.
ورود موقت کالا به منظورهای زیر انجام می شود:
شرکت دادن کالا در نمایشگاه های بین المللی و جلسات
ورود موقت کالا برای انجام پروژه های عمرانی (مثلا تجهیزات ساخت و ساز در جاده ها)
ورود موقت کالا برای انجام پروژه های علمی و تحقیقاتی
واردات موقت برای پردازش (ورود موقت مواد اولیه و لوازم و قطعات مورد نیاز برای ساختن، تکمیل، تعمیر یا فرآوری کالاهای صادراتی)
ورود موقت خودرو
برای ورود موقت خودروهای شخصی، وسایل نقلیه تجاری و سایر دسته های وسایل نقلیه موتوری گواهینامه CPD مورد نیاز است. گردشگران، مسافران خارجی که در خارج از کشور اقامت دارند در صورتی که CPD داشته باشند می توانند با وسیله نقلیه خود به کشور وارد و در آن تردد کنند. افرادی که بصورت موقت با وسایل نقلیه خود به کشور مقصد تردد می کنند باید از قوانین و مقررات آن کشور و به ویژه شرایط واردات موقت اطاعت کنند.
ماده ۷۱- صدور موقت، رويه گمركي است كه به موجب آن كالاهاي مجاز براي اهداف معيني شامل ساخت، پردازش، تعمير، تكميل، شركت در نمايشگاه يا به عنوان وسايل نقليه براي استفاده شخصي يا تردد بين ايران و كشورهاي ديگر يا ماشين آلات و تجهيزات براي انجام خدمات فني و مهندسي به طور موقت و ظرف مهلت معيني كه در آيين نامه اجرائي اين قانون مشخص مي شود به خارج از كشور صادر و سپس به كشور بازگردانده شود .
تبصره شرايط، تشريفات اظهار و ارزيابي، اسناد لازم و تضمين درحدود مقررات اين قانون در آيين نامه اجرائي تعيين مي گردد .
خروج موقت
ماده ۷۲- درصورتي كه كالا تا پايان مهلت، بازگشت داده نشود نسبت به وصول تضمين يا پيگيري اجراي تعهد اقدام مي شود . در مورد كالاهايي كه صدور قطعي آنها ممنوع يا مجاز مشروط باشد طبق مقررات قاچاق عمل مي شود .
تبصره ۱- كالاي صدور موقت كه در مهلت مقرر به كشور بازگشت داده نشود و رويه آن طبق مقررات قانوني به صادرات قطعي تبديل شود، مشمول هيچگونه استرداد و تسهيلات صادرات قطعي نمي شود .
تبصره ۲- چنانچه تا ده روز پس از انقضاء مهلت مقرر، كالا به گمرك تحويل گردد گمرك مي تواند با اخذ جريمه موضوع ماده (۱۰۹) اين قانون اقدام نمايد .
ماده ۷۳- هر گاه در موقع بازگشت كالا مهر و موم و پلمب يا علائم ديگري كه از طرف گمرك روي بسته ها يا محتويات بسته هاي ضروري الصاق گرديده است از بين رفته باشد و تشخيص عين كالا براي گمرك ممكن نباشد كالاي مورد بحث مانند كالايي كه به كشور وارد مي شود محسوب و مقررات كالاي ورودي درباره آن اجراء مي گردد .
ماده ۷۴- كالاي صدور موقت هنگام بازگشت از پرداخت حقوق ورودي معاف است . قطعات، قسمتها و لوازمي كه هنگام تعمير تعويض شود و يا قطعه جديدي به كالا اضافه يا ملحق شود، مشمول پرداخت حقوق ورودي است .
تبصره چنانچه تعويض قطعات اصلي يا الحاق قطعات جديد به حدي باشد كه كالا اصالت خود را از دست بدهد، ترخيص آن مستلزم طي تشريفات واردات قطعي و پرداخت حقوق ورودي به ميزان مابه التفاوت ارزش كالاي وارداتي و صادراتي است .
ماده ۷۵-دامهايي كه براي تعليف به طور موقت از كشور خارج ميشوند، مشمول رويه صدور موقت است و اين دامها و نُتّاج آنها از پرداخت حقوق ورودي معاف ميباشند . تشريفات خروج و برگشت اين دامها تابع مقررات آيين نامه تعليف اغنام و احشام مصوب هيأت وزيران است .
آئین نامه اجرائی قانون امور گمرکی
فصل دوم كالاهاي صدوري
مبحث سوم صدور موقت
ماده ۱۲۶- در موارد زير صدور موقت كالا مستلزم توديع تعهد يا تضمين به ميزاني كه گمرك ايران تعيين مينمايد، ميباشد :
الف كالايي كه صدور قطعي آن طبق مقررات مقيد به پرداخت وجوهي باشد .
ب كالاي كه صدور قطعي آن ممنوع يا مشروط باشد .
ماده ۱۲۷- در موارد زير براي كالاي صدور موقت به جاي تضمين به اخذ تعهد كتبي اكتفا ميشود :
الف لوازم و قطعات يدكي هواپيماها و كشتيها .
ب تكيه گاههاي چندبار مصرف و محفظههاي حمل كالا (بارگنج) و نظاير آنها .
پ كالاي سازمانهاي دولتي با تعهد مسئول مالي سازمان مربوط .
ت وسايل نقليه موتوري و غيرموتوري كه براي حمل بار و مسافر بين ايران وساير كشورها تردد مينمايند .
ث ماشين آلات و تجهيزات براي انجام خدمات فني و مهندسي پس از ارايه تاييديه بالاترين مقام دستگاه اجرايي ذيربط .
ماده ۱۲۸- كالاي مشمول اين بخش را كه خروج قطعي آن از كشور مجاز است ميتوان با رعايت مقررات مذكور در اين بخش با اخذ تعهد يا تضمين به تشخيص گمرك ايران به عنوان صدور موقت خارج نمود، ولي در خصوص كالايي كه خروج قطعي آن به موجب قوانين يا مقررات ممنوع يا مشروط است، پس از اخذ تضمين، اجازه خروج بهعنوان صدور موقت با موافقت گمرك ايران در هر مورد امكانپذير خواهد بود. موافقت با خروج كالاي موضوع اين ماده به منظور تعمير يا تكميل منوط به گواهي وزارتخانه يا سازمان ذيربط مبني بر عدم امكان تعمير يا تكميل در داخل كشور ميباشد .
ماده ۱۲۹- مدارك لازم براي الصاق به اظهارنامه صدور موقت به شرح زير ميباشد :
الف اسناد مالكيت كالا
ب مجوزهاي مورد نياز
پ پروانه شناسايي صادره نيروي انتظامي براي وسايل نقليه
ماده ۱۳۰- گمرك حسب مورد ميتواند بسته هاي كالاهايي را كه براي صدور موقت اظهار ميگردد، پس از مطابقت مشخصات كالا با مندرجات اظهارنامه مهر و موم يا هر نوع علامت ديگري كه براي تشخيص كالا در موقع بازگشت لازم باشد الصاق و سپس پروانه صدور موقت صادر و مدتي را هم كه كالا در آن مدت بايد به كشور برگردد تعيين و در متن پروانه قيد نمايد و پروانه و كالا را در اختيار صاحب كالا يا نماينده قانوني وي قرار دهد .
تبصره ۱- در خصوص موتور هواپيما و كشتي كه جهت تعمير فرستاده ميشود، هرگاه كارخانه تعميركننده، موتور تعمير شده ديگري از همان نوع به جاي آن بفرستد به شرط اينكه مراتب را هم به صورت كتبي تصديق نموده باشد با اخذ حقوق ورودي به جاي موتور خارج شده پذيرفته و اختلاف شماره سريال مورد توجه قرار نميگيرد .
تبصره ۲- صاحب كالا ميتواند با ارايه دلايل از گمرك صادركننده پروانه تمديد آن را درخواست نمايد، به شرط اينكه موجبات تمديد با صراحت در درخواست ذكر و قبل از انقضاي مدت پروانه به گمرك مربوط رسيده باشد. گمرك مربوط ميتواند با ملاحظه درخواست و بررسي دلايل و موجباتي كه براي تمديد ارايه شده است، مدت اعتبار پروانه را تمديد نمايد .
ماده ۱۳۱- در موقع بازگشت كالا، صاحب آن يا نماينده قانوني وي بايد اظهارنامه تعيين شده از طرف گمرك ايران را تنظيم و تسليم گمرك نمايد. كالاي برگشتي پس از ارزيابي در صورتي كه مدت اعتبار پروانه منقضي نشده و علايم گمركي روي كالا دست نخورده و موجود باشد پروانه برگشتي (طبق فرم )برگه( تعيين شده از طرف گمرك ايران) صادر و يک نسخه از آن به صاحب كالا تسليم و نسخه ديگر به سوش پروانه اولي ضميمه و مهر و موم و كالا ترخيص و تضمين يا تعهد توديعي ابطال ميشود. چنانچه عمليات تعمير يا تكميل مستلزم فک مهر و موم يا علايم الصاقي باشد، گواهي كارخانه مربوط كه به تاييد اتاق بازرگاني محل رسيده باشد قابل قبول است. گمرك ايران مجاز است در صورت لزوم صحت مهر و امضاء اتاق بازرگاني محل را استعلام نمايد .
ماده ۱۳۲- پس از انقضاي مهلت پروانه صدور موقت تا زماني كه اعلام جرم قاچاق و يا وصول تضمين و يا مطالبه وجه تعهد ) انجام نشده است صاحب كالا ميتواند نسبت به برگشت كالا و تسليم اظهارنامه با پرداخت جريمه موضوع ماده (۱۰۹) قانون اقدام نمايد .
ماده ۱۳۳- لكوموتيو، واگن، هواپيما، موتور لنج و كشتي داخلي كه در خطوط بين ايران و كشورهاي خارجي تردد ميكنند مشمول عنوان صدور موقت ميباشد، ولي براي رفت و برگشت آنها تشريفات گمركي رعايت نميشود و فقط به دريافت اظهارنامه اجمالي يا فهرست كل بار (مانيفست)كه در هر مسافرت براي محمولههاي آنها به گمرك داده ميشود و مشخصات وسايط نقليه مذكور نيز در آن منعكس است اكتفا ميشود .
تبصره ۱- براي وسايل نقليه موتوري و غيرموتوري و چهارپايان داخلي كه براي حمل بار و مسافر بين ايران و ساير كشورها تردد ميكنند و وسايل نقليه شخصي موتوري داخلي پروانه صدور موقت صادر ميشود. اين پروانهها را ميتوان به مدت يک سال صادر نمود و در خلال اين مدت وسايل نقليه مذكور به دفعات ميتوانند رفت و آمد نمايند و در اين مورد هر دفعه بايد مورد معاينه گمرك مرزي قرار گرفته و مراتب با قيد تاريخ خروج و ورود در پشت پروانه و دفتري كه به اين منظور تهيه خواهد شد ثبت شود .
تبصره ۲- در مورد بارگنجهاي خروجي صرفاً به ثبت اطلاعات اكتفا ميشود .
ماده ۱۳۴- شرايط عمومي اظهار و ترخيص، مراحل گردش اظهار و رسيدگي به اظهارنامه (ارزيابي) كالاي موضوع مبحثهاي فصول اول و دوم اين بخش طبق مقررات بخش ششم قانون و اين آييننامه خواهد بود. در خصوص صدور قطعي، موضوع مبحث اول فصل دوم اين بخش رعايت ماده ( ۱۳۱ )نيز الزامي است.